Ergonomia w środowisku pracy jest niezwykle istotna. Zwłaszcza że każdy pracownik poświęca sporo czasu na realizację powierzonych mu obowiązków. Odpowiednie przygotowanie stanowiska pracy biurowej jest nieodzownym elementem zasad BHP. Pracodawca, zaspokajając potrzeby pracownika w zakresie komfortu pracy, dba nie tylko o jego zdrowie i samopoczucie. Ergonomia pracy biurowej pozwala zmniejszyć ryzyko wystąpienia dolegliwości ze strony układu szkieletowo-mięśniowego, przeciążeń i urazów, które mogą obniżyć efektywność pracowników. Dzięki temu artykułowi dowiesz się, jak wdrożyć zasady ergonomii w biurze i przy każdym stanowisku pracy.

Czym jest ergonomia w pracy biurowej?

Celem ergonomii miejsca pracy jest stworzenie i zapewnienie pracownikowi niezbędnych warunków do realizacji powierzonych mu obowiązków. Gwarancja komfortu i bezpieczeństwa przekłada się na zwiększenie wydajności pracy. Stanowi to rezultat utrzymania optymalnego stanu zdrowia i samopoczucia pracowników, co wynika z właściwie zaadaptowanego stanowiska pracy.

Rodzaje ergonomii miejsca pracy

• Ergonomia koncepcyjna dotyczy projektowania i planowania. Kluczową rolą jest sprawdzenie wszelkich zależności pomiędzy pracownikami, środowiskiem i urządzeniami (np. monitorami i komputerem, klawiatury).
• Ergonomia korekcyjna służy do analizy aktualnych warunków i dostosowanie stanowiska pracy do indywidualnych potrzeb osób zatrudnionych i dostępnych możliwości technicznych (np. funkcjonalności krzeseł biurowych, wysokości biurka). 

Od czego zacząć organizację ergonomicznego stanowiska pracy w biurze?

Przed przystąpieniem do przygotowania ergonomicznego stanowiska pracy biurowej należy zwrócić uwagę na wyposażenie i aranżację pomieszczeń. Temperatura otoczenia, oświetlenie, lokalizacja okien, jakość wykorzystywanego sprzętu do pracy z komputerem, rozmiary pomieszczeń, stopień natężenia hałasu — wszystko to może pogarszać warunki pracy. Dlatego wdrażanie ergonomii warto rozpocząć od dostosowania środowiska pracy. Stanowi to jeden z elementów strategii ESG, czyli zrównoważonego rozwoju w firmie.

Najważniejsze zasady ergonomii pracy przy komputerze

Długotrwała praca przy biurku wymaga, aby zadbać o odpowiednie stanowisko dla pracownika. Niestety wielu pracowników nie zna i nie zważa na ergonomię stanowiska pracy. W związku z tym pracodawca powinien zadbać o miejsce i narzędzia pracy. Poniżej lista głównych zasad ergonomii pracy biurowej.

Organizacja pracy przy biurku

Wysokość biurka na stanowisku pracy należy dostosować indywidualnie do wzrostu pracownika i rodzaju wykonywanej pracy. Ponadto wszystkie znajdujące się na nim urządzenia powinny być dostępne na wyciągnięcie ręki, ponieważ pracownik nie musi wykonywać częstych skrętów i pochyleń tułowia. 

Krzesło lub fotel biurowy

Prawidłowo ustawione krzesło pozwala na poprawę efektywności pracy i zdrowia pracowników. Regulacja wysokości fotela powinna uwzględniać wysokość biurka. Ergonomiczna wysokość to taka, w której blat znajduje się na poziomie łokci pracownika lub podłokietników. Fotel musi zagwarantować wygodne oparcie dla pleców (odcinka lędźwiowego kręgosłupa). Jeżeli stopy nie są wygodnie położone na podłodze, to warto zadbać o odciążający podnóżek. Prawidłową wysokość krzesła można ocenić na podstawie wartości kątowych utworzonych pomiędzy:

• Rękoma a klatką piersiową – 90°
• Udami a podudziami – 90°
• Stopami a podłożem – 10-15°

Trzeba też dodać, że fotel powinien być wyposażony w kółka, aby ułatwić pracownikowi zmianę położenia przy komputerze.

Monitor

Dzięki odpowiedniemu ustawieniu monitora można wyeliminować różnorodne niedogodności np. przedwczesne zmęczenie narządu wzroku, ból głowy czy też przeciążenie mięśni karku. Odległość monitora powinna wynosić od 50 do 70 cm (mniej więcej na odległość wyciągniętej ręki). Optymalna wysokość to taka, w której górna część ekranu przebiega mniej więcej na poziomem oczu lub nieco poniżej.

Patrząc na środek ekranu, wzrok powinien być skierowany lekko w dół. Odchyl ekran monitora do tyłu o około 10° do 20°

Jeśli pracujesz na laptopie, koniecznie używaj podstawki pod laptopa o regulowanej wysokości, aby dostosować wysokość ekranu monitora.

Należy też podkreślić, że osoby pracujące na kilku monitorach muszą zadbać, aby wszystkie ekrany znajdowały się na identycznej wysokości i były tuż obok siebie.

W kontekście monitorów i ergonomicznych warunków pracy konieczne jest zapewnienie optymalnego oświetlenia. Pracodawca powinien zadbać o źródła światła zlokalizowane po bokach monitora, ponieważ pracownik nie powinien być narażony na refleksy i odbicia światła. 

Sprawdź rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej (Dz. U. poz. 2367) w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.

Klawiatura i mysz

Podczas korzystania z klawiatury należy wystrzegać się pochylonej pozycji ciała. Ponadto łokcie powinny przylegać do ciała, a przedramiona leżeć poziomo na blacie biurka lub podłokietnikach krzesła. Większość klawiatur jest wyposażona w specjalne podkładki odciążające nadgarstek.

Mysz to istotny element stanowiska komputerowego. Rozmiar powinien być dostosowany do wielkości dłoni pracownika, co pozwoli zminimalizować przesadny wyprost nadgarstka. Obecnie popularnością cieszą się myszy wertykalne, które umożliwiają ustawienie ręki w neutralnej pozycji. 

Organizacja stanowiska pracy biurowej to nie wszystko

Poza projektowaniem miejsca pracy konieczne jest wprowadzenie ergonomicznych nawyków wśród osób zatrudnionych.  Pracownicy mogą zadbać o swoje zdrowie dzięki naprawdę prostym metodom. Specjaliści od bezpieczeństwa pracy zwracają uwagę na:

• Regularne zmiany pozycji (najlepiej co około 30 min.) 
• Aktywną kontrolę prawidłowej postawy ciała w trakcie pracy.
• Systematyczne ćwiczenia rozciągające przed praca i w trakcie mikroprzerw w pracy.
• Wykonywanie regularnych przerw w pracy, które pozwolą na krótki odpoczynek.

Warto więc skorzystać z każdej okazji, aby zapewnić organizmowi odrobinę ruchu np. zamiana windy na schody, krótkie spacery po biurze.

Skutki braku ergonomii stanowiska pracy

Mogłoby się wydawać, że ergonomiczne stanowisko pracy biurowej jest zbędną fanaberią. Źle zorganizowane stanowisko pracy może stanowić realne zagrożenie dla zdrowia pracownika. Nieprawidłowe ułożenie ciała podczas pracy może skutkować:

• Zawrotami głowy.
• Pogorszeniem wzroku.
• Wadami postawy ciała.
• Zespoły przeciążeniowe.
• Problemami z koncentracją. 
• Zespołem cieśni nadgarstka.
• Trudnościami z zasypianiem.
• Zmianami zwyrodnieniowymi stawów.
• Drętwieniem kończyn i mimowolnymi, bolesnymi skurczami mięśni.
• Bólem pleców i nadmiernym napięciem mięśni przykręgosłupowych.

Ergonomia pracy biurowej — podsumowanie

Celem ergonomii jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych warunków pracy. Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy biurowej obejmują zarówno miejsca pracy, jak i sposób funkcjonowania pracowników w firmie. Zapewnienie właściwej ergonomii na każdym stanowisku pracy może prowadzić do wzrostu efektywności osób zatrudnionych. 

Corporate Wellness zaprasza do współpracy w zakresie ergo-coachingu. Oferujemy profesjonalne warsztaty grupowe z dziedziny ergonomii, które łączymy ze wspólnymi ćwiczeniami profilaktycznymi. Ponadto umożliwiamy skorzystanie z wiedzy i umiejętności doświadczonych fizjoterapeutów, którzy zadbają o m.in. prawidłowe ustawienie sprzętu i dostosowanie stanowiska i sprzętu do indywidulanych parametrów pracy.

Posiadamy też dużą bazę krótkich filmów szkoleniowych i e-learning w zakresie ergonomii pracy. Szczegóły znajdziesz w Sklepie Corporate Wellness. Krótkie filmy to obecnie najciekawsza i najbardziej efektywna forma materiałów edukacyjnych i szkoleniowych.

Pojęcie ergonomii nie jest nam obce — przekonaj się, że bezpieczna praca wymaga przemyślanych rozwiązań. Zadbaj o siebie i efektywność własnych pracowników dzięki szkoleniom Corporate Wellness, które realizujemy uwzględniając wytyczne aktualnego rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej.