[section_tc][column_tc span=’12’][text_tc timing=’linear’ trigger_pt=’0′ duration=’1000′ delay=’0′]

Starając się zaspokoić potrzeby ciała na ogół myślimy o wielu produktach. Zasadniczo słusznie. Można jednak zagadnienie zdecydowanie uprościć i[nbsp_tc]to dzięki jednej roślinie – pieprzycy siewnej (Lepidium sativum L.). Znana w Polsce pod zwyczajową nazwą „rzeżucha”, „rzeżucha siewna” lub „rzeżucha ogrodowa”. Jest to o[nbsp_tc]tyle mylące (dla mnie jako biologa irytujące), że[nbsp_tc]nazwa rzeżucha odnosi[nbsp_tc]się do[nbsp_tc]odrębnego rodzaju roślin. Ale niech będzie, pozostanę przy rzeżusze.

[nbsp_tc]

[nbsp_tc]

kanapka z rzeżuchą

[nbsp_tc]

[nbsp_tc]

Naturalnie rośnie w[nbsp_tc]południowo-zachodniej Azji oraz w[nbsp_tc]Pakistanie, Etiopii, Egipcie. Uprawiana praktycznie na całym świecie. Ta delikatna roślinka, blisko spokrewniona z[nbsp_tc]kapustą, do[nbsp_tc]Europy dotarła w[nbsp_tc]starożytności. Sadzono[nbsp_tc]ją w[nbsp_tc]Grecji i[nbsp_tc]w[nbsp_tc]Rzymie. Wraz z[nbsp_tc]sałatą była poświęcona Adonisowi, ulubieńcowi Afrodyty. W ramach święta Adoniów zakładano ogrody Adonisa, wazy lub skrzynie z[nbsp_tc]cienką warstwą ziemi, w[nbsp_tc]których sadzono sałatę oraz rzeżuchę. Szybko wschodziły, po[nbsp_tc]czym, podobnie jak Adonis, szybko ginęły. Nadmienię, że[nbsp_tc]ów[nbsp_tc]Adonis faktycznie przysłużył[nbsp_tc]się florze. Gdy nasłany przez Aresa wielki dzik rozorał[nbsp_tc]mu udo (raniąc zresztą śmiertelnie), z[nbsp_tc]kropli krwi, które padły na[nbsp_tc]ziemię, wyrosły kwiaty – adonisy (inaczej miłek).

W starożytnym Egipcie rzeżucha była cenioną rośliną przeznaczoną jako dar dla[nbsp_tc]faraonów spoczywających w[nbsp_tc]piramidach.

W[nbsp_tc]Polsce znana od[nbsp_tc]XV wieku.

[nbsp_tc]

Wyznam absolutnie serio, że[nbsp_tc]od lat reklamuję rzeżuchę. Zapatrzeni w[nbsp_tc]coraz bogatszą, egzotyczniejszą ofertę sklepów zapominamy o[nbsp_tc]niej. Tymczasem w[nbsp_tc]medycynie ludowej nie[nbsp_tc]bez powodu nazywano rzeżuchę zdrowiem ciała.

[nbsp_tc]

[nbsp_tc]

kobieta w ciąży

[nbsp_tc]

[nbsp_tc]

Wykorzystywana jako:

  • środek pobudzający,
  • poprawiający urodę
  • i regulujący zaburzenia tarczycy.

[nbsp_tc]

Ma właściwości:

  • oczyszczające,
  • poprawia apetyt,
  • wspomaga trawienie.

[nbsp_tc]

Znalazła zastosowanie przy owrzodzeniach skóry (oczyszcza krew, dlatego uważa[nbsp_tc]się, że[nbsp_tc]może leczyć trądzik, łojotok i[nbsp_tc]inne dolegliwości dermatologiczne). Wzbogacając krew w[nbsp_tc]siarkę pobudza skórę i[nbsp_tc]cebulki włosowe. Tak samo działa sok z[nbsp_tc]rzeżuchy wcierany we[nbsp_tc]włosy.

[nbsp_tc]

Świeżym sokiem można przemywać twarz, by rozjaśnić plamy, piegi i[nbsp_tc]przebarwienia.

[nbsp_tc]

[nbsp_tc]

hodowla rzeżuchy

[nbsp_tc]

[nbsp_tc]

Niegdyś rzeżuchą dezynfekowano jamę ustną i przewód pokarmowy (z[nbsp_tc]pasożytów jelitowych). Poza tym działa moczopędnie – z[nbsp_tc]tego względu wskazana jest przy chorobach nerek. Ale uwaga! Jeśli zjemy jej za[nbsp_tc]dużo, może spowodować stan zapalny pęcherza. Kilka porcji wielkości łyżeczki od[nbsp_tc]herbaty w[nbsp_tc]zupełności[nbsp_tc]wystarczy w[nbsp_tc]ciągu doby.

[nbsp_tc]

Ze względu na pokaźną zawartość witaminy[nbsp_tc]C, zaleca[nbsp_tc]się ją palaczom (osoby palące mają o[nbsp_tc]40% mniej witaminy[nbsp_tc]C niż osoby niepalące).

[nbsp_tc]

Rzeżucha to również świetne źródło:

  • witamin A, K, B2, B6 i kwasu foliowego
  • oraz składników mineralnych – wapnia, żelaza, magnezu, potasu, jodu, miedzi i[nbsp_tc]manganu.

[nbsp_tc]

Dlatego powinna znaleźć[nbsp_tc]się w[nbsp_tc]jadłospisie:

  • kobiet ciężarnych,
  • dzieci,
  • a także osób wycieńczonych.

[nbsp_tc]

Wskazane jest regularne jedzenie rzeżuchy przy:

  • bronchicie,
  • dolegliwościach reumatycznych,
  • anemii,
  • chorobie wieńcowej,
  • zaburzeniach krążenia.

[nbsp_tc]

Zalecana chorym na[nbsp_tc]osteoporozę, zwłaszcza osobom nie[nbsp_tc]tolerującym mleka i[nbsp_tc]jego przetworów. Pod względem zawartości wapnia rzeżucha ustępuje jedynie orzechom laskowym!

[nbsp_tc]

Ponieważ stanowi bogate źródło łatwo przyswajalnego jodu, powinny po[nbsp_tc]nią sięgać osoby z[nbsp_tc]niedoczynnością tarczycy.

[nbsp_tc]

Zdaje egzamin również przy cukrzycy obniża bowiem poziom cukru we[nbsp_tc]krwi, zaś zawarty w[nbsp_tc]niej chrom wspomaga prawidłową pracę trzustki.

[nbsp_tc]

Rzeżucha jest[nbsp_tc]pikantna, ma[nbsp_tc]oryginalny, ostry, wyrazisty smak i[nbsp_tc]zapach. Smak zawdzięcza obecności glikozydu izosiarkocyjanowego, czyli po[nbsp_tc]prostu siarki.

Ściętą rzeżuchę bądź kiełki można dodawać do[nbsp_tc]zup, kanapek z[nbsp_tc]twarożkiem lub[nbsp_tc]pomidorami. Sprawdza[nbsp_tc]się z[nbsp_tc]potrawami z[nbsp_tc]jaj, ryb oraz mięsa. Wyraźnie poprawia dzieciom apetyt.

[nbsp_tc]

[nbsp_tc]

rzeżucha wyrasta z klawiatury komputera

[nbsp_tc]

[nbsp_tc]

Należy do warzyw, których nie powinno zabraknąć w[nbsp_tc]naszym jadłospisie (obok kapusty, czosnku, sałaty, brokułów, papryki). Powinniśmy ją uprawiać przez cały rok – szczególnie zimą i[nbsp_tc]na[nbsp_tc]przedwiośniu, kiedy trudniej o[nbsp_tc]pełnowartościowe warzywa. Rzeżucha z powodzeniem je zastąpi, zresztą wiele z nich przewyższa wartością odżywczą. Jest nieoceniona, kiedy dopada nas wiosenne przesilenie – czujemy[nbsp_tc]się słabo, kiepsko znosimy zmiany temperatur, mamy szarą cerę, matowe włosy.

[nbsp_tc]

Domowa uprawa rzeżuchy (podaję, na[nbsp_tc]wszelki wypadek)

[nbsp_tc]

1. Nasiona rzeżuchy przesyp z[nbsp_tc]torebki do szklanki, zalej obficie wodą.

2. Odstaw, by zaczęły[nbsp_tc]się kleić (jak namoczone siemię lnianie).

3. Następnie rozsmaruj masę na[nbsp_tc]wilgotnej warstwie ligniny, umieszczonej na[nbsp_tc]talerzu, tacy, odwróconej doniczce itp.

Lignina musi być stale wilgotna, ale nie[nbsp_tc]może pływać w[nbsp_tc]wodzie.

4. Całość przykryj na[nbsp_tc]dwa dni. Kiedy zauważysz, że[nbsp_tc]nasiona kiełkują, zdejmij przykrycie.

5. Po ok. 10 dniach, gdy roślinki będą miały 5-7[nbsp_tc]cm, można zacząć zbiór ścinając[nbsp_tc]je nożyczkami tuż nad[nbsp_tc]ligniną.

[nbsp_tc]

Należy dbać by rzeżucha nie[nbsp_tc]zakwitła, nabiera wówczas ostrego, gorzkiego smaku. Ścięte kiełki (bez korzeni) można przechowywać w[nbsp_tc]lodówce, ale nie[nbsp_tc]dłużej niż[nbsp_tc]dobę.

[nbsp_tc]

[nbsp_tc]

Autor: Krzysztof Pochwicki

[nbsp_tc]

[/text_tc][/column_tc][/section_tc]

Masz pytania dotyczące wdrażania programów Corporate Wellness w Twoim miejscu pracy? Chętnie odpowiemy!

Dane które podasz w formularzu będą przetwarzane zgodnie z naszą polityką prywatności.

>