Piramida na zdrowie - Corporate Wellness

[section_tc][column_tc span=’12’][text_tc timing=’linear’ trigger_pt=’0′ duration=’1000′ delay=’0′]

[nbsp_tc]

Początek roku to okres postanowień noworocznych. Rzucę palenie, będę więcej się ruszać, zacznę biegać… w odpowiedzi na te wyzwania[nbsp_tc]2016 rok przywitał nas uaktualnionym i szalenie pomocnym narzędziem -[nbsp_tc]nową piramidą żywienia. Nową, bo jak każda koncepcja, piramida ewaluowała od 1992 roku, kiedy to w trosce o zdrowie swoich rodaków Amerykański Departament Rolnictwa[nbsp_tc](USDA) przygotował pierwszy[nbsp_tc]jej schemat.

[nbsp_tc]

I tak, na[nbsp_tc]przestrzeni ponad 20 już[nbsp_tc]lat piramidowe zasady prawidłowego żywienia nieustannie się[nbsp_tc]zmieniały wraz ze zmianą rozwoju gospodarczego i przemysłowego, zmianą trybu życia człowieka i coraz większą wiedzą na temat[nbsp_tc]żywności. Ewaluowały też poza samą dietę, uwzględniając w piramidzie aktywność fizyczną i kontrolę masy ciała (Body Mass Index).

[nbsp_tc]

Krótką jej historię przedstawiamy dwutorowo: dla wersji amerykańskiej i wywodzącej się z pierwszej piramidy USDA wersji polskiej:

[nbsp_tc]

USA

[nbsp_tc]

Amerykański Departament Rolnictwa o zdrowie Amerykanów zaczął dbać już[nbsp_tc]w 1943r. tworząc najpierw bazę 7 podstawowych, zalecanych do spożycia[nbsp_tc]grup produktów spożywczych, a w 1956r. wersję uproszczoną – obejmującą 4 takie grupy,

[nbsp_tc]

grupy produktów

źródło: U.S. Department of Agriculture za: http://www.archives.gov/global-pages/larger-image.html?i=/press/press-kits/whats-cooking/images/21406-l.jpg&c=/press/press-kits/whats-cooking/images/21406.caption.html

[nbsp_tc]

grupy produktów

źródło: U.S. Department of Agriculture za: http://www.npr.org/sections/thesalt/2016/01/13/462821161/illustrating-diet-advice-is-hard-heres-how-usda-has-tried-to-do-it?amp

[nbsp_tc]

W 1992r. USDA stworzył pierwszą piramidę The Food Guide Pyramid, a następnie[nbsp_tc]jej dwie aktualizacje w 2005r: MyPyramid (w innej, bo pionowej[nbsp_tc]wersji, z[nbsp_tc]pierwszą wzmianką o potrzebie aktywności fizycznej i bez podziału na ilość porcji – głównie z powodu różnego zapotrzebowania każdego człowieka) i harwardzką wersję piramidy z wyodrębnionymi zdrowymi[nbsp_tc]tłuszczami i zaleceniem ograniczenia spożycia czerwonego mięsa, które przestało uchodzić za najzdrowsze i uplasowało się u szczytu piramidy – obok cukrów i słodyczy.

[nbsp_tc]

piramida żywienia

źródło: U.S. Department of Agriculture za: http://www.dmelanson.com/pages/g_pyramid.html

[nbsp_tc]

piramida żywienia

źródło: U.S. Department of Agriculture za: http://www.foodpyramid.com/mypyramid/

[nbsp_tc]

piramida żywienia

źródło:[nbsp_tc]Uniwersytet Harvarda USA[nbsp_tc]za: http://dietetycznefantazje.blogspot.com/2014/02/roznice-miedzy-stara-nowa-piramida.html

[nbsp_tc]

W 2011 zamiast piramidy pojawił się prosty[nbsp_tc]schemata talerza. Ma on[nbsp_tc]za zadanie[nbsp_tc]możliwie ułatwić przygotowanie posiłku w zabieganej rzeczywistości, która nie daje nam czasu na wnikliwą analizę piramidy, a co dopiero wdrożenie jej zasad do naszej diety i[nbsp_tc]stylu życia.

[nbsp_tc]

grupy produktów

źródło: http://www.choosemyplate.gov/

[nbsp_tc]

POLSKA

[nbsp_tc]

W 1995r.[nbsp_tc]Instytut Żywności i Żywienia w oparciu o amerykański wzorzec[nbsp_tc]z 1992r. tworzy pierwszą polską wersję piramidy, a następnie w 2009r. jej aktualizację już[nbsp_tc]z aktywnością fizyczną u podstaw.

[nbsp_tc]

piramida żywienia

źródło:[nbsp_tc]IŻŻ za: http://linemed.pl/nhealth_guide/details/cId,10,id,384

[nbsp_tc]

piramida żywienia dzieci i młodzieży

źródło:[nbsp_tc]IŻŻ za: http://diet-coaching.xaa.pl/wp-content/uploads/2014/03/piramida-dzieci-net-mala.-06.01-450-x-631.jpg

[nbsp_tc]

W 2016 r. pojawia się wersja najbardziej aktualna, nazwana Piramidą Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej,[nbsp_tc]w której również, zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), podstawę stanowi aktywność fizyczna – niezbędny element zdrowego trybu życia. Trudno się dziwić, że[nbsp_tc]IŻŻ wprowadza ruch do swoich zaleceń.[nbsp_tc]W[nbsp_tc]wyniku[nbsp_tc]przeprowadzonej przez Centrum Badania Opinii Społecznej w 2013r. analizy tylko 40% Polaków uprawia sport regularnie, a kolejne[nbsp_tc]26% ankietowanych – sporadycznie. Biorąc pod uwagę fakt, że prawie połowa czynnych zawodowo pracuje w pozycji siedzącej, a bezruch jest przyczyną wielu powikłań zdrowotnych (patrz: http://corporate-wellness.pl/body-wellness-szczegoly-107.html) konieczność aktywności fizycznej jest oczywista.

[nbsp_tc]

Piramida z 2016r zmienia też układ proporcji co do zalecanego spożywania wybranych grup[nbsp_tc]pokarmów. Spożycie produktów zbożowych, z mąk razowych, pełnoziarnistych,[nbsp_tc]bogatych w błonnik przesunięte zostaje[nbsp_tc]na trzeci schodek od dołu, ustępując miejsca aktywności fizycznej[nbsp_tc]oraz warzywom i owocom, które w proporcji 3/4 warzywa i 1/4 owoce powinny stanowić co najmniej połowę, tego co spożywamy. Piramida nie zawiera[nbsp_tc]już[nbsp_tc]schodka przeznaczonego na[nbsp_tc]cukier i słodycze, bo bezsprzecznie[nbsp_tc]należy ich unikać. Zwraca się w niej uwagę na potrzebę nawadniania, produkty nieprzetworzone,[nbsp_tc]dobre tłuszcze oraz zioła.

[nbsp_tc]

piramida żywienia

źródło: http://www.izz.waw.pl/attachments/article/555/ulotka_z_pytaniami_druk.pdf

[nbsp_tc]

Źródła podają niekiedy inne daty, wizualizacje piramid z tego samego okresu też czasem wyglądają inaczej ale jedno jest pewne – zdrowia w piramidzie jest naprawdę dużo. Warto więc wrzucić ją sobie na tapetę służbowego komputera, by przypominała nam o właściwej diecie i aktywności fizycznej rankiem każdego, zapracowanego[nbsp_tc]dnia.

[nbsp_tc]

źródło: http://www.zadyszka.org.pl/zdrowie/55-krotka-historia-pewnego-przewodnika-zdrowego-zywienia.html http://www.phie.pl/pdf/phe-2011/phe-2011-1-020.pdf

[/text_tc][/column_tc][/section_tc]

Masz pytania dotyczące wdrażania programów Corporate Wellness w Twoim miejscu pracy? Chętnie odpowiemy!

Dane które podasz w formularzu będą przetwarzane zgodnie z naszą polityką prywatności.